Ngành game Việt chỉ là “sân sau” cho các công ty nước ngoài

 Thống kê của Bộ TT&TT cho thấy, gần 87% trò chơi điện tử trên mạng phát hành hợp pháp tại Việt Nam có xuất xứ nước ngoài, 69% trong đó là từ Trung Quốc.

Thị trường game Việt bị các công ty nước ngoài chiếm lĩnh

Ngành công nghiệp trò chơi điện tử trên mạng ở nước ta hiện nay thực chất chỉ là thị trường phát hành game cho nước ngoài và từ đó hưởng doanh thu theo tỷ lệ thỏa thuận.

Kết luận này được lấy từ tình hình thực tế khi gần 87% trò chơi điện tử trên mạng được phát hành hợp phát tại Việt Nam có xuất xứ nước ngoài, trong đó 69% đến từ Trung Quốc. 

Đáng chú ý khi chỉ 23% doanh nghiệp được cấp Giấy phép G1 có hồ sơ đề nghị phê duyệt nội dung kịch bản trò chơi G1. Đây là các tựa game có sự tương tác giữa nhiều người chơi với nhau đồng thời thông qua hệ thống máy chủ của doanh nghiệp cung cấp.

Game và các sản phẩm phục vụ cho việc chơi game là một ngành nghề kinh doanh mang lại doanh thu rất lớn. Ảnh: Trọng Đạt

Theo Bộ TT&TT, một số doanh nghiệp chỉ lợi dụng việc có giấy phép G1 để xuất trình cho doanh nghiệp viễn thông và đơn vị thanh toán nhằm phát hành game không phép. Vụ Rikvip của Công ty CNC là trường hợp điển hình. 

Bên cạnh đó, xuất hiện tình trạng các doanh nghiệp Việt Nam hợp tác làm trung gian thanh toán cho các game không phép phát hành qua 2 kho ứng dụng Apple Store và CH Play.

Theo khảo sát sơ bộ của Cục Phát thanh Truyền hình & Thông tin điện tử (Cục PTTH&TTĐT - Bộ TT&TT), doanh thu từ game lậu chiếm 30% doanh thu toàn thị trường game Việt Nam.

Thực tế này cho thấy, những năm gần đây, thị trường game Việt Nam đã bị thiệt hại lớn bởi các tựa game không phép phát hành qua các kho ứng dụng dùng trên di động.

“Chợ” ứng dụng tiếp tay cho game lậu

Các kho ứng dụng là hình thức tiếp thị và phân phối ứng dụng hiệu quả nhất. Theo báo cáo tháng 1/2019 của We are social, trong năm 2018, có 2.739 tỷ ứng dụng trên điện thoại được tải qua các kho ứng dụng tại Việt Nam, chủ yếu trên 2 “chợ” ứng dụng CH Play và AppStore.

Doanh thu từ việc tải xuống các ứng dụng này ước khoảng 161 triệu USD. Top 10 các ứng dụng được tải nhiều nhất chủ yếu là game, các mạng xã hội Facebook, YouTube, TikTok, Zalo, ứng dụng chiếu phim Netflix… Điều này cho thấy các ứng dụng được tải và quan tâm nhất hiện nay chủ yếu là các dịch vụ nội dung.

Kho ứng dụng là hình thức tiếp thị và phân phối ứng dụng hiệu quả nhất. Tuy nhiên đây cũng là nơi "ẩn náu" của các game không phép, vi phạm pháp luật.

Trách nhiệm của các kho phân phối ứng dụng còn chưa được quy định cụ thể. Đây là lý do giải thích cho sự xuất hiện của nhiều ứng dụng vi phạm pháp luật trên 2 “ứng dụng” của Google và Apple, trong đó có cả các tựa game không phép.

Bên cạnh đó, một trong những yếu tố quan trọng để game lậu vượt qua hàng rào quản lý, vẫn thu phí người chơi tại Việt Nam là nhờ các hình thức thanh toán đa dạng.

Thực tế cho thấy, người chơi có thể dễ dàng trả phí cho nhà phát hành ứng dụng thông qua các dịch vụ ngân hàng (thẻ tín dụng, ATM), các ví điện tử, tài khoản viễn thông và qua các cổng trung gian thanh toán đang được kết nối trên các kho ứng dụng.

Nhiều đơn vị trung gian thanh toán không thực hiện việc rà quét, sàng lọc để đảm bảo chỉ các ứng dụng/game hợp pháp mới được thanh toán. Điều này đã khiến công tác quản lý và ngăn chặn của các lực lượng chức năng gặp rất nhiều khó khăn.

Để khắc phục thực tế này, Bộ TT&TT đang đề nghị xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 72/2013/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng. 

Một phần không nhỏ trong nội dung của Nghị định này bao gồm các điều khoản sửa đổi, bổ sung đối với những quy định về việc quản lý hoạt động của các trò chơi điện tử trên mạng. Việc ban hành Nghị định này sẽ bổ sung những công cụ pháp lý và chế tài cần thiết để các cơ quan chức năng có thể xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. 

Trọng Đạt